Швейцариялық Stadler компаниясы 2030 жылға дейін бас-аяғы 557 вагон жеткізеді деп жоспарланған. «Қазақстан темір жолы» Ұлттық компаниясының Tiek.kz сауалына берген жауабында осылай делінген.
557 вагонның 234-і купелік, 233-і плацкарттық, 35-і штабтық және 55 электр вагон болмақ. Компания өкілдері жаңа тасымал құралы заманауи талаптарға сай деп отыр
«Жаңа вагондар халықаралық талаптарға сай әзірленіп, олардың дизайны, қауіпсіздігі, сенімділігі және жолаушыларға жайлылықты қамтамасыз ету деңгейі жоғары стандарттарға сәйкес келеді. Купелер әр жолаушыға арналған эргономикалық жатын орындармен, жеке жарықдиодты шамдармен, бас тірегіштермен және мобильді құрылғыларды қуаттауға арналған қосымша мүмкіндіктермен жабдықталады (USB порты мен желілік розетка). Бұл гаджеттерді бір уақытта қуаттауға мүмкіндік береді. Алғашқы 51 вагонды жеткізу 2025 жылдың соңына дейін жүзеге асырылады деп жоспарланып отыр»
Ал, әрбір вагонның құны қанша болатыны туралы сұраққа «коммерциялық құпия» деген жауап келді. Келісімшартқа сәйкес солай екен. Бұған дейін үкімет өкілдері 557 вагонды жеткізгені үшін 2,3 миллиард АҚШ доллары төленетіні туралы хабарлаған болатын. Бүгінгі валюта бағамымен есептесек, әр вагон шамамен 2 миллиард теңгеден қымбатқа шыққалы отыр деген сөз.
Бұл қымбат вагондар жолаушылар тасымалына пайдаланылып жүрген жылжымалы құрамды жаңалауға сеп болуы тиіс. Өйткені, дәл қазіргі таңда қолданыстағы 2171 тіркеменің жартысына жуығы ескірген. Ұлттық компанияның жоспарына сәйкес, 2030 жылға дейін толықтай жаңарту көзделіп отыр.
Жүк тасымалдайтын вагондардың да жағдайына келсек. Бұл салада да жаңарту жұмыстары жүргізіліп жатыр екен
«Жүк тасымалдауға арналған вагондар бойынша, 2023 жылғы 3 тамызда «Қазтеміртранс» акционерлік қоғамы («ҚТЖ» ҰК» АҚ-ның еншілес ұйымы) 2023-2025 жж. кезеңіне 3000 жүк жартылай вагонын жеткізуге вагондарды сатып алу-сату шарты жасалды. Бүгінгі таңда барлығы 2 мыңға жуық жартылай вагон қабылданды»
Ал, жалпы жүк тасымалдайтын жылжымалы құрам саны жағынан қарасақ, жағдай мәз емес сияқты. 2014 жылы «Қазтеміртранс» еншілес компаниясының меншігінде 64 мың вагон болса, 2024 жылы олардың саны 39 мың. 10 жылда 25 мыңға азайған. Тасымалдың дені теміржол арқылы десек, бұл кері көрсеткішті қалай түсінуге болады?!
Вагондар жаңарған соң олармен сапарлайтын тың теміржол бағыттары ашылуы заңды сияқты. 2030 жылға дейін «Қазақстан темір жолы» компаниясы 5 мыңнан астам жаңа учаскелер салуды жоспарлап отыр екен. Оның ішінде ұзындығы 836 шақырым болатын Достық – Мойынты учаскесі, Дарбаза – Мақтаарал (152 км) желісі, 75 шақырымға созылатын Алматы торабын айналып өтетін темір жол желісі және Бақты – Аягөз (272 км) теміржол желісінің құрылысын ерекше атап өту қажет. Бұл жолдар – Қазақстанның транзиттік әлеуетін арттыруға мүмкіндік бермек.
Сөз соңында теміржол билеттері тақырыбына тоқталайық. Билет бағасын субсидиялау үшін соңғы 5 жылда республикалық бюджеттен 126 миллиард теңге жұмсалыпты.
•2020 жыл – 23,8 млрд теңге
•2021 жыл – 26,0 млрд теңге
•2022 жыл – 24,7 млрд теңге
•2023 жыл – 24,9 млрд теңге
•2024 жыл – 27,1 млрд теңге
Компания өкілдері бұл қаражат әлеуметтік маңызы бар жолаушылар тасымалын қолдауға және дамытуға, сондай-ақ, жолаушылар үшін теміржол көлігінің қолжетімділігін қамтамасыз етуге бағытталған деп отыр.
Ал сіз швейцариялық қымбат вагондарға отыруға асығып жүрсіз бе?
